Een korte geschiedenis van Viagra

“De momenten in mijn leven waarop ik me het minst mannelijk voelde waren de momenten waarop ik het niet voor elkaar kreeg om te presteren,” zegt de vierentwintigjarige Matt. Hij refereert aan de vrijpartijen die hij vroegtijdig moest stoppen omdat zijn penis niet meewerkte.

Matt is niet de enige. Er zijn genoeg Reddit-threads of uithoeken van Yahoo waarop dit onderwerp wordt besproken, en waarin duidelijk wordt dat er een heleboel schaamte bij erectiestoornissen komt kijken. Voor veel mannen biedt Viagra sinds twintig jaar soelaas. Die kleine blauwe pillen kunnen Matt en een heleboel andere mannen helpen om “het gevoel van machteloosheid te vervangen door controle over de situatie.”

Precies twintig jaar geleden werd Viagra voor het eerst verkocht, met de minder blitse naam “sildenafil citrate”, verwijzend naar de chemicaliën die in het pilletje zitten. Voordat het op de markt kwam, waren de oplossingen voor erectieproblemen niet erg prettig. De Britse wetenschapper Dr. Nicholas Terrett – een van de mensen die viagra heeft uitgevonden en die op het patent wordt genoemd – vertelt dat vroegere methodes “allerminst leuk” waren. Je kon bijvoorbeeld bepaalde “medicijnen in je plasbuis stoppen”, of een “prothese in je penis laten implanteren.”

En toen was er opeens “een medicijn dat je heel gemakkelijk oraal kon innemen, gewoon een pilletje,” voegt Terrett toe. Het zal je niet verbazen, maar deze methode was populairder dan een goedje inbrengen via je plasbuis. Nadat het op de markt werd gebracht, zijn de diamantvormige pillen in de eerste paar weken voorgeschreven aan om en nabij 40.000 mannen.

Viagra was niet alleen bedoeld om erectiestoornissen te verhelpen. Peter Dunn en Albert Wood, wetenschappers van het farmaceutische bedrijf Pfizer, hebben het goedje voor het eerst ontwikkeld in 1989 onder de naam UK-92480. Het werd in eerste instantie gemaakt om hoge bloeddruk en pijn in de borstkas (door een tekort aan bloed dat naar het hart wordt vervoerd) te behandelen. In 1991 raakte Terett erbij betrokken, en werd er een patent aangevraagd voor Viagra als hartmedicatie.

Precies om de bovenstaande reden beschrijven veel media de ontdekking van Viagra als hulpmiddel voor je pik als “een gelukje.” Maar volgens Terrett wisten ze al vanaf de eerste medische proef dat het misschien wel een medicijn zou kunnen zijn voor erectiestoornissen.

De wetenschappers van Pfizer – gevestigd in de Britse plaat Sandwich – ontdekten dat het mechanisme dat de bloedstroom in het lichaam reguleert en naar het hart stuwt “overal in het lichaam aanwezig is. Als we dus een medicijn konden ontwikkelen die dat mechanisme een handje zou helpen, dan zouden we een hele hoop aandoeningen kunnen behandelen. Bijvoorbeeld complicaties in de luchtwegen, maagklachten… en dus erectiestoornissen,” zegt Terrett. Toen er een proef werd gedaan met een aantal gezonde vrijwilligers in South Wales, bleek Viagra veelbelovend te zijn in het behandelen van een erectiestoornis. Veel veelbelovender dan wetenschappers in eerste instantie hadden verwacht.

“In die tijd werden er onderzoeken gedaan die uitvogelden hoe het biochemische mechanisme in het erectieproces precies in elkaar zat,” schrijft onderzoeker Ian Osterloh in Cosmos magazine. “Dit hielp om te begrijpen hoe het medicijn de effecten van seksuele stimulatie kon vergroten door de bloedvaten in de penis te openen. Omdat UK-92480 toch niet effectief bleek te zijn om pijn in de borstkas te behandelen, besloten we om het middel uit te proberen bij mensen met een erectiestoornis.”

Deze medische proeven kregen “fenomenale reacties” van de meerderheid van de medische kandidaten. Daardoor werd de toekomst van dit middel al snel duidelijk, vertelt Tarrett. In maart 1998 keurde de Amerikaanse FDA (Food and Drug Administration) het gebruik van Viagra als middel voor erectiestoornissen goed. In datzelfde jaar in juni, riep Newsweek het medicijn uit tot “de populairste nieuwe medicijn dat we over de hele wereld ooit hebben gekend.”

Sindsdien levert Viagra Pfizer meer dan 1 miljard dollar per jaar op. Dat heeft twee redenen: Viagra biedt een oplossing voor iets waar veel mensen een heleboel om geven en er zijn er een reeks vernuftige markertingcampagnes op los gelaten. Dorothy Wetzel, die de marketingafdeling bij Pfizer in het leven riep, was coördinator van de eerste ronde advertenties. Dat was een foto van een ouder koppel waaronder stond: “Let the dance begin.” Er was een ook een reclame op televisie waar de toenmalige presidentskandidaat Bob Dole in verscheen.

Wetzel vertelde me dat het doel was om “een balans te vinden tussen het zijn van een verantwoordelijke zorgaanbieder, en het representeren van waarheden die inherent zijn aan menselijke seksualiteit.” Eén van die waarheden, zegt ze, is dat “het vermogen om op seksueel gebied te presteren een kernwaarde is voor hoe een man zichzelf ziet.” En als we Matt en het internet mogen geloven, is dat inderdaad zo.

Wetzel denkt dat de pillen zo iconisch zijn geworden omdat “pillen en seks altijd al een prominente rol hebben gespeeld in onze cultuur. Denk bijvoorbeeld aan anticonceptie, en hoe dat symbool stond voor vrouwenemancipatie.” Bij Viagra werkt dat ook zo. Viagra beloofde een soort “Peter Pan-fantasie,” waarin mannen voor altijd hun “eigen, vitale zelf konden zijn.”

De afgelopen jaren is er echter een aanwas van jonge mannen die Viagra – of alternatieven zoals Cialis of Levitra – recreatief gebruiken. Het wordt gebruikt als tegengif voor de alombekende slappe drugspik. Hoewel dit nog niet grondig is onderzocht, denkt men dat deze combinatie gezondheidsproblemen kan veroorzaken. Maar dat houdt mensen zoals Matt niet tegen om het recreatief te blijven gebruiken, naast “stimulansen, zoals MDMA of speed, of alcohol, als ik ‘m niet omhoog krijg.”

In maart meldde het blad Spectator dat Viagra nu specifiek op jonge mannen gericht wordt. Het wordt geframed als een ‘lifestyle’-middel in plaats van een medicijn.

Ik sprak Meika Loe, de auteur van The Rise of Viagra, over deze trend. Ze vindt dit zorgelijk, en een voorbeeld van onze “McDonalds-wereld” en “pornocultuur” die “ons op het gebied van seks tot robots maakt, met perfecte 3D-erecties.” Tijdens het schrijven van haar boek sprak Loe met jonge mannen die volgens haar “onderdeel zijn van de farmaceutische generatie, die geleerd hebben problemen op te lossen met pillen.” Maar Loe ziet mensen liever juist “kwetsbaarder” in plaats van minder kwetsbaar. Volgens haar zou je, als je ergens last van hebt, het hele lichaam moeten behandelen en de relatie die je hebt met je lichaam verbeteren. En niet zomaar van een pilletje snoepen.

Maar deze opgevoerde discussie over erectiestoornissen heeft wel geleid tot de vondst “dat veel mensen impotent waren geworden als gevolg van een cardiovasculaire ziekte, die de bloedtoevoer bemoeilijkt en het mechanisme dat erecties veroorzaakt in de weg zit.” Die diagnose kan nu worden gesteld, en de discussie heeft daar enorm aan bijgedragen. “De levenskwaliteit van die mensen is nu een stuk hoger,” zegt hij.

In 2013 verliep in het Verenigd Koninkrijk het patent op Viagra. Hierdoor konden rivaliserende bedrijven alternatieven op de markt brengen, en werd Pfizer gedwongen om een nieuwe, goedkopere pil aan te bieden. Het patent in de Verenigde Staten loopt tot 2020, maar in 2017 begon het bedrijf ook daar al met het verkopen van een goedkopere pil.

Het Verenigd Koninkrijk is sinds deze week het enige land waar klanten het medicijn kunnen ophalen zonder voorschrift, om zo de online handel van dubieuze namaakpillen tegen te gaan. Die kunnen potentieel gevaarlijk zijn, en er kan ook van alles in zitten, zoals printerinkt en kleine stukjes baksteen.

Ongeveer een vijfde van de Britse mannen heeft last van erectieproblemen, en het aantal voorschriften voor sildenafil is van 2015 tot 2016 verdrievoudigd naar drie miljoen. Hoewel je de pillen zonder voorschrift kan ophalen, moet je online of in de apotheek nog wel een paar vragen beantwoorden. Pfizer zegt dat het voor deze mannen “toegankelijker wordt om de symptomen van een erectiestoornis te behandelen.”

Of het nou voor medisch of recreatief gebruik is, de vraag naar Viagra of Kamagra is nog nooit zo groot geweest. En nu, twintig jaar nadat het medicijn werd geïntroduceerd, komt er een pil op de markt die zonder voorschrift kan worden opgehaald. Het spul is toegankelijker dan ooit. Welk effect dat de aankomende twintig jaar gaat hebben op de seksuele gezondheid van mannen, is maar de vraag.

Bron : Vice
Illustratie : Alex Jenkins

0
    0
    Winkelmandje
    Uw winkelmandje is leeg